Ukiortaami oqaaseriumasat 2017

Ukioq 2016 pissanganartumik ingerlasimavoq. Kommune Kujalleq Qaasuitsullu kommuunia suleqatigalugit nunatta naligiinnginnermik ingerlalerneranut misissuinerit ingerlappagut. Tassungalu atatillugu nalunaarusiaq ASSIGIIMMIK SIUNISSAQARTILLUTA saqqummersipparput, tassanilu ersersillugu qanoq iliorluta nunatta assigiinnerusumik ingerlanneqarnissaanut periarfissat suunersut.

Assigiimmillu siunissaqarnitsinnut tunngavissat pingaarnerpaat ilagaat ilaatigut suliffiit 600-t illoqarfitta pingaarnersaaniit sinerissamut nuunneqarnissaat, uanilu pineqarput illoqarfiit aamma Kommuuneqarfik Sermersuup iluaniittut.

Taassuma piviusunngortinnissaanut Naalakkersuisut suliniutaat qilanaaraagut isumaqarlutali taassuma sukkanerusumik ingerlanneqarnissaa pisariaqartoq.
Inuiaat assigiimmik pineqartut aamma inuiaassapput toqqissisimasumik naligiimmik aammalu ataqqeqatigiissumik ingerlasut nunattalu asasatta siunissami ataatsimoornissaanik qulakkeerinnittussat.

2016 aallartilaartoq Danmarkimi aningaasaateqarfik A.P.Møller & Hustru Chastine Mc-Kinney Møllers Fond til almene Formaal -imiit nalunaarfigineqarpugut Sisimiuni qaqqap iluani naluttarfiliornissamut aningaasaliiffigineqarluta. Qaqqap iluani naluttarfiliornissaq nunatsinni nutaajuvoq, taamaattumik unammillernartut arlaqarput. Naammassinissaanut qilanaalereerpugut.

Kommuunitsinni saarulliit takkussimaarput, taamaattumik nuannaarutigaara Naalakkersuisut saarullinniarnerup ingerlaannarnissaa siunertaralugu pisassanik annertunerulersitsisarmata. Tamanna minnerunngitsumik mikisunik aalisariu-taatilinnut umiatsiaararsortunullu annertuumik iluaqutaavoq.

Aalisakkerivinnik pilersitsiniarnerit isumalluarnartut ingerlanneqarput. Taamaaliornerit tamakku kingunerissavaat nunami suliffinnik amerlanerusunik pilersitsinissaq nunattalu aningaasaqarneranut iluaqutaalluni. Tunitsiviit amerlanerulernerisigut aalisartut periarfissaat annertunerulissapput.

Kangerlussuup Itillillu kangerluata akornanni aatsitasarsiorfik nutaaq ammarnissaminut piareersareerluni naatsorsuutigineqarpoq 2017-imi tunisassiorluni aallartissasoq. Neriuutigaara nunaqqatigut amerlasuut tassani sulinissaminnut piareersimassasut.

Aatsitassarsiorfik tulleq Napasup eqqaani piareersarneqarpoq. Neriuppunga aamma taanna iluatsilluarumaartoq.

Sulisartut saniatigut pingaaruteqarluinnartutut isigaara suliffinnik taamaattunik sullissisinnaanermut kommuunitsinni suliffeqarfiit peqataanissaminnut eqqumalluinnartariaqartut.

Nunarput ukiut tuusindillit arlallit inoqarsimavoq, tamannalu nunamut naleqqussallaqqinnermik eqqarsariallaqqinnermillu tunngaveqarpoq. Taamaattumik nunarsuarmioqatigiinnut tamanna paaseqqullugu akuereqqullugulu UNESCO –mut qinnuteqaateqarpugut Aasivissuit – Nipisat, taaguuserlugu: Sermersuup immallu akornanni Inuit Piniarfii.

Tamanna akuerineqarpat nunarput naleqarnerulissaaq sammineqarnerulissallunilu takornariaqarnikkullu siuarsarneqaruni Qeqqata Kommuuniani aningaasarsiornikkut annertuumik iluaqutaalissaaq. Siuariartornissallu ilagilluinnarpaa Kangerlussuup Sisimiullu akornanni aqqusineqalernissaq aallarniutigalugu nunaannakkut aqqusineq, kingusinnerusukkut aqqusinivinngortussaq.

Alloriarneq nutaaq nunamik atuisunut iluaqutissaq siunissamilu nunatta uumassusilinnik piinik atorluaanerulertitsisussaq inuussutissarsiornermut siuariartitsisussaq annertooq. Ineriartoqataanngikkutta katataasoorsinnaavugut.
Teknikkimut atortorissaarutit atorluartigit inuunitsinnullu oqilisaatitut atorlugit.

Peqatigiiffiit sunngiffitsillu atorlugu suliniartut kommuunitsinni pingitsoorneqarsinnaangillat. Nuannaarutigaaralu Maniitsumi Sisimiunilu tamanna pillugu isumasioqatigiinerit ingerlanneqarmata. Neriuutigaara tamanna iluaqutaajumaartoq suli amerlanerusut suleqataalernissaannut.

Meeqqat atuarfianniit inuusuttutut ilinniartunngornissaq oqilisaaffiginiarlugu atuartut angajulliit Kangerlussuarmi, Sarfannguani, Itillimi, Kangaamiuni, Atammimmilu piareersaateqartalerput Maniitsumut Sisimiunullu paasisassarsiornissaminnut. Ukioq mannalu tamanna aamma Napasumi misilinneqassaaq.

Nukappissat arlaqartut immikkut tapersersortariaqartut periarfissaqalerput aalisartutut suliffinnilluunnit allanik misiliinissaminnut.
Uanilu sulititsisut kajumissaassavakka akisussaaffimmik tiguseqataaqqullugit.

Maniitsumi nipilersornermut ilinniarfittaarpugut atorneqarluartumik. Taamaalilluta illoqarfitsinni marluusuni meerartatta nipilersornermut ilinniarnissaminnut periarfissaat annertuseriarput. Naatsorsuutigilluinnarparalu siunissami nipilersullaqqissut arlallit saqqummertalerumaartut.

Meeqqat atuarfianni suliniutitut nutaatut ilaqutariittut atuaqatigiit aallartippagut angajoqqaallu tamarmik kajumissaarneqarput piumassusertik aallaavigalugu peqataaqqullugit. Angajoqqaat atuartuutiminnut malinnaanerulertarput atuarfimmullu pitsaanerusumik attaveqalersarlutik meeqqamut iluaqutaasumik. Tamannalu malunnaatilimmik iluaqutaalereerpoq.

Atuarfinni angisuuni pingasuni atuarfinni siunnersortit atorfinitsippagut. Taamaaliorneq atuarfitta qilanaaraat meeqqanullu suliniutaasinnaasut piaarnerusumik saqqummertarnissaannut sakkussatut isigalugu. Nunaqarfitsinnut aamma taakku suleqataasussaapput.

Innarluutillit kommuunitsinnut angerlartinneqartarnerinut suliniutit 2017-imi ingerlaqqissapput. Tamannalu ingerlanneqassaaq angajoqqaat, attuumassuteqartullu tamarmik tusarniarnerisigut. Minnerunngitsumillu sulisussaqarnikkut pissutsit piareersarluarneqassapput ilaatigut innarluutilinnut sullissisoqarfiup ”Pisup” Majoriaq -llu pikkorissaanernik ingerlataqarnerisigut.
Nuannaarutigaara kommunalbestyrelsi tamarmiusup 2017-imut missingersuutit akuersissutigimmagit.

Utoqqartagut eqarsaatigalugit Sisimiuni Maniitsumilu utoqqaat angerlarsimaffiini
pillorissaasunik atorfiit pilersinneqartussanngorput. Taamaaliornikkut timip atornerani sakkussat tulluarnerpaat ujartorneqarsinnaalissapput.

Aningaasaliiffigivarputtaaq utoqqartatta aningaasat tigusartagaasa minnerpaaffigititaata qaffaaffigineqarnissaa. Misissuereernerup takutissavaa minnerpaamik tiguneqartartussaq qanoq qaffassanersoq.

Sanaartornermut ukiuni tulliuttuni ukiumut agguaqatigiisillugu ukiumut 83 mio. kruunit atortassavagut.

Kommuunitsinni illut assigiinngitsut annertuumik aserfallassimapput, taamaattumik nuannaarutigaara katillugu 15 mio.kr.-inik ukiuni tulliuttuni ukiumut aserfallatsaaliinermut aningaasaliissuteqaratta.

Nutaamillu sanaassat ilaatigut ukuussapput:
Maniitsumi Sisimiunilu ivigaaraasanik arsaattarfiliussaagut, Maniitsumi majuartaat
sananeqassaaq Sisimiunilu Taseralik allineqassaaq atuagaateqarfimmik nipilersornermillu ilinniarfimmik ilaneqarluni.

Maniitsumi iliveqarfik allillugu aallartipparput aamma Kangaamiuni iliveqarfiup tungaanut aqqusinissamut aningaasaliissuteqarluta.

Innarluutilinnut inissiat katillugit 32-t Sisimiuni Maniitsumilu sanallugit aallarteruttorpagut, naatsorsuutigaarpullu 2017-imi iserterfigineqarumaartut.
Kommuunitsinni inissaaleqineq suli annertuvoq. Nuannaarutigaara innuttaasut namminneerlutik piginneqatigiilluni inissianik arlalinnik Sisimiuni Maniitsumilu sanaartormata.

Aammattaaq Maniitsumi Sisimiunilu inissiat piiarneqartut taartissaannik Namminersorlutik Oqartussat sanaartornerat naatsorsuutigaarput ingerlaqqissasoq.
Nunaqarfitsinni arlalinni inissiat nutaat sanaartorpagut ukiunilu tulliuttuni sanaartorneq ingerlaannassaaq.

Sarfannguani kingusinnerulaartukkullu Itillimi Illut tamatigoortut, timersortarfeeqqat, sanallugit aallartilerpagut.

Kommunitsinni meeqqeriviit nutaanngippallaalersut taarsersorlugit sanaartornerput 2017-imi ingerlaqqissaaq.

Eqqaavissuatsinni iluarsaassinerit ingerlapput, soorlu Kangaamiuni, Napasumi Atammimmilu savimerngit 80 tons katersorneqarput.

Kangaamiuni 1983-iminngaaniilli qatserussuit nutaamik taarserneqarput.

Qeqqata Kommuuniani innuttaasunut attaveqarluarnissaq anguniartuassavarput, taamaammallu soorlu Facebook –imik qupperneqalerpugut.
Naatsorsuutigaaralu taanna aqqutigalugu innuttaasut kommuunimut paasiniaasarnerat attaveqartarnerallu annertunerulissasoq.

Qeqqata Kommuuniani pisimasorpassuaqarpoq siunissamilu pisussaqarluarluni uanilu ilaannamininngui eqqartorpakka.

Kommunalbestyrelsip massakkut atuuttup kommuuni aningaasatigut isumannaatsoq tullissaminut ingerlateqqittussanngorpaa. Naatsorsuutigaaralu tamanna akisussaaffilimmik tulliuttunit tiguneqarumaartoq.

Qeqqata Kommuniani borgmesteritut una oqalugiaatiga kingullersaavoq.
Ukiorpassuarni suleqatigisimasakka tamaasa qutsavigerusuppakka.

Neriuppunga tullissara aamma pitsaasumik siumukartumillu isigaluni suleqatigilluarneqarumaartoq.

Taamatut oqaaseqarlunga tamassi ukiunut pereersunut ukiumullu qaanngiuttumut qutsavigaassi. Ukiortaami peqqinnissassinnik iluanaarluarnissassinillu kissaallusi pilluaqquassi.