Meeqqat atuarfiat sikkerarfiat ukiuni 50-ini atanermini qassinimmitaava inerititaqarsimava?
Qujassutit ilinniarfinnut meeraaninni atuarfinnut ilinniartitsisuusarsimasunullu, minnerunngitsumillu nunaqqatinnut, matumuuna ingerlatippakka, pilluaqqullusilu.
1960-ikkunni sanaajuvoq
1960-ikkut ingerlalinngitsiartut meeqqat Kangaamiuni ima amerlitigisimapput nutaamik angisuumik atuarfiliortoqartariaqalerluni. Tamanna taamanikkut pissusissamisoorpoq, iserterfigineqarmalli malunnarsereersimavoq angigaluaqaluni mikivallaalereersoq, atuartummi taamanikkut 100-it sinnereersimavaat. Taamaattumik Grønlands Tekniske Organisation (GTO) taamanikkut illuaqqat sakkortusaavinneersut marluk pigisaat ilanngunneqarsimapput, nalunngisatsitut ”Kangaamiormiu”-p kingorna naqiterneqarfigisaligaa, maanna isaterneqarnikuusoq. Atuarfik nutaajugami Kangaamiormiunut angisimassaqaaq, tassanilu misigisat oqaluttuallu qassimmita aninneqartarsimanerput.
Ilinniartitsisorpassuit meerarpassuillu
Atualernitsinni ilinniartitsisut 17-iupput, amerlanerit qanganngoreerput, angumersisut takusuugunikku qanormita eqqartorsinnaassagaluarpaat? Atortutigut siuariaateqaraluaqaaq, illutaatali ilusaa taannaajuarpoq. Katillugit meeqqat ukiut 50-it ingerlaneranni qassiunersut, aammalu ilinniartitsisut qassit, atugarisimaneraat naatsorsoruminaapput, allagaatit amerlaqisut periarfeqannginnamik. Aammalu ukioq kingulleq naqqup ataani atuagaateqarfiusumi oqoqalersimanerani atuagarpassuit masammik oqummillu pissuteqartumik ajorsimmata eqqartariaqarsimapput.
Atuarfik meerarpassuarnik siunissaliisimavoq, takusinnaasattut amerlaqisut atorfeqalerlutik maanna ingerlapput, ajoraluartumilli ilarpassui toqukkut aamma qimagutereersimapput. Sikkerarfik inuunermi ingerlariaqqinnissamut tunngaviliisoq 50-iliivoq.
Pissuserissaarnissaq pingaartinneqarmat
Atualerninni meeqqat amerlaqisut ilagalugit eqqaamasanni marlukkaarluta paarsuaani ilinniartitsisoq utaqqisarparput, sianermillu tigummiartakkamik sianertoqariartoq inissatsinnut matu ilinniartitsisup aatsaat ammarpagu isaarrattaraagut, soorlu immaqa sakkutuut tunuleriiaartut.
Ilinniartitsisut inaat taamanikkut aamma klasselokalitut atorpoq ulikkaavittarluni, ilinniartitsisullu taamanikkut meeqqanik annersitsisinnaasarput mamianartaqisumik. Ilungersorneralli ilikkartitserusunnermik pilik aamma paasinarsinnaalluni. Pissuserissaarnissaq, aammalu isaasalerlugu ”naalattuunissaq”, pingaartinneqaqaluni. Angajoqqaanik atuarfimmut sorsuttoqartarpoq, ilaatigut oqqatilaavissortoqartarluni. Ilami meeqqat aamma taamanikkut sernissugaaqaat.
Atuarfik atuuffippassualik
Atuarfitta meeqqat atuarfiannik inatsisitigut cirkuleritigullu allannguinerit ukiuni 50-ini naleqqussarfigiuarsimavai. Ullumikkut nakkutilliisuniit pulaarneqartarnitsinni tupinnarpoq silaannarissarfiit taamanikkulli eqqarsaatigineqartarsimanngimmata – igalaammi ammaannariaasaraluarput. Taama meeqqat tattorliuunneq aamma misigineq ajorunarparput, naak ilaanni inigisaq ulikkaavittaraluartoq, atuartummi amerleruttoramik 200-it pallipajaarsimagaluarpaat. Kangaamiullu inui 900-it tungaanuulersimagaluarlutik. Fabrikkit marluk sulisunik amerlasuunik pisariaqartitsilerneranni aamma atuarfik ulluunerani ammasarsimavoq. Unnukkut atuartitsinerit aallartinneranni atuakkanillu atorniartarfeqalernerani assut nunaqqatigiinnut atuarfik katersuutitsisarsimassasoq takorloornarpoq. Ilami ukiut 50-it ingerlaneranni atuuffii assigiinngeqaat oqaluffittut, festerfittut, filmerfittut, ataatsimiiffittut allarpassuartigullu aaqqissuussiffiusarpoq. Taamaammat qujassutissat atuarfitsinnut tunngasut amerlaqaat.
Maanna sikkerarpugut, sulilu sikkerartoqartuassaaq atuarfitsinni, atagu sorlaqarfiit ilaat Atuarfik 50-iliisoq qanortoq atorluarneqartarili.
Tamassi pilluaritsi.